เปิดตำราตามหานักปรัชญาชาวกรีกโบราณ

ธาลิส ( Thales )

มีการเริ่มต้นยิ่งใหญ่ในกรีก มิเลทัส ตอนเริ่มศตวรรษที่ ๖ก่อนคริสตศักราช  มิเลทัสมีอำนาจทางทะเล

มีอาณานิคมล้อมรอบฝั่งทะเลดำ วางรากฐานการก่อตั้งกรีกในอียิปต์

ธาเลส(Thales) เกิดก่อนพระพุทธเจ้า เป็นนักปราชญ์ รัฐบุรุษ นักคณิตศาสตร์ นักดาราศาสตร์ วิศวกร ทำนายการเกิดสุริยุปราคาที่เกิดวันที่ ๒๘ พฤษภาคม ก่อนพุทธศักราช ๔๒ ปี เขากล่าวว่าน้ำเป็นปฐมธาตุ โลกแบนกลมลอยในน้ำ

ทฤษฏีของธาเลส

น้ำเป็นสิ่งที่เห็นได้ จับต้องได้ แต่เป็นอนันต์หรือไม่มีค่าจำกัด ไม่ใช่วิทยาศาสตร์ ขึ้นกับการสังเกตุและกการทดลองและผลิตผลลัพธ์  ปรัชญาขึ้นกับเหตุผลและไม่ผลิตผลลัพธ์

อแนกซีแมนเดอร์(Anaximander)

เกิดราว  610 B.C.   เป็นกรีกคนแรกที่เขียนหนังสือเป็นร้อยแก้ว(prose) หนังสือเล่มนี้สูญหาย แต่ก็มีคุณค่าต่อนักปราชญ์ มักถูกใช้อ้างบ่อยๆ   คำอ้างอิงที่เกี่ย0E27กับความคิดเริ่มต้นและทั่วไปของปัญหาของอะแนกซิแมนเดอร์ที่ธาเลสยกขึ้นม่าดังนี้                                                                                                      ๑)สาเหตุของวัตถุและธาตุแรกเป็นอนันต์  สาเหตุของมวลไม่ใช่น้ำหรือธาตุอื่นแต่เป็นสาเหตุที่แตกต่างไป เป็นอนันต์ที่เกิดจากสวรรค์ทั้งหมดและโลกภายในของมัน

๒) นี่เป็นชั่วนิจนิรันดร์และไม่มีอายุที่ครอบคลุมคำทั้งหมด

๓) สิ่งที่จะเกิดขึ้นต้องผ่านการตายอีกครั้ง ทำการซ่อมแซม พอใจต่อกันตามการเรียงลำดับเวลา

๔) มีการเคลื่อนที่นิรันดร์ที่นำมาให้กำเนิดแก่โลก

๕) ไม่ได้บอกกำเนิดของสิ่งกับการเปลี่ยนแปลงในมวลสารแต่บอกว่าsubstratum แยกกันอยู่

จากคำอ้างอิงเหล่านี้มีหลายค่าที่อะแนกซิแมนเดอร์ไม่ได้ใช้ด้วยตัวเอง เขาอาจสมมุติมาจากกวี  ยากที่จะนึกภาพว่าเขาคิดได้อย่างไรถ้าไม่มาจากตัวเอง

เป็นศิษย์ธาเลส ศึกษาดาราศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ทำแผนที่โลก เผยแพร่นาฬิกาแดดแก่กรีก เขียนหนังสือปรัชญา On Nature  ซึ่งเป็นตำราเล่มแรกของกรีก  ปฐมธาตุเป็นอนันต์ ที่ไม่มีลักษณะตายตัว เป็นอะไรก็ได้หรือเป็นพลังงาน

อแนกซีเมเนส(Anaximenes) เป็นศิษย์อะแนกซิแมนเดอร์ บอกว่าน้ำและอนันต์ไม่ใช่ปฐมธาตุของโลก อากาศต่างหากเป็นปฐมธาตุ

 

โซคราติส (Socretis) 

พ.ศ.๗๓–๑๔๔ เกิดที่เอเธนส์ คิดว่าความรู้เรื่องปฐมธาตุ โลกหรือกำเนิดจักรวาลมีประโยชน์น้อยมาก  ความรู้ควรเกี่ยวกับมนุษย์และหน้าที่มนุษย์ เพราะมนุษย์สามารถนำความรู้เหล่านี้ไปปรับปรุงชีวิตให้ดีขึ้น   การค้นคว้าปรัชญามีจุดมุ่งหมายมากกว่าที่การปฎิบัติมากกว่าการสร้างทฤษฏี  ทางอภิปรัชญา เหตุผลเป็นเครื่องมือแสวงหาความรู้  เหตุผลช่วยให้ค้นหามโนภาพ ความรู้เป็นมโนภาพ มโนภาพคือความรู้จักสิ่งสากล

วิธีการของโซคราติส      เป็นศิลปะการสนทนา

๑) สงสัย (sceptical)

๒) สนทนา(conversational)

๓) หาคำจำกัดความ (defination)

๔) อุปนัย (inductiive)

๕) นิรนัย (deductiive)

ความรู้คือคุณธรรม  คนมีความรู้จะประพฤติดี เป็นคนมีเหตุผลสูง   ถูกต้องต้องทำ ในที่สุดถูกประหารชีวิต

อริสโตเติลกล่าวว่า คนที่มือถึอสาก ปากถือศีล ( Hypocite) คนมากด้วยกิเลสตัณหาเป็นพวกแพ้จิตใจที่ต่ำ  กรีกมีนักปรัชญาสำคัญที่สุดคือพลาโตและอริสโตเติล

เพลโต (Plato) 

พ.ศ. ๑๑๖–๑๙๖ ชื่อเดิมคืออริสโตเคลอส์ (Aristocles) เกิดที่เอเธนส์ เมื่อโสเครติสถูกประหารชีวิต

เพลโตอายุ ๒๘ ปี พลาโตเห็นการเมืองเป็นเรื่องสกปรก  เขาหนีไปอยู่เมการาที่ได้พบยูคลิดส์(Euclides) ที่เป็นศิษย์ของโสเครติส   ผู้ก่อตั้งสำนักปรัชญาที่มีปรัชญาของโสเครติสกับร์มีนิเดส   พลาโตศึกษาปรัชญาและออกจากเมการาเดินทางไปไซรินี  อียิปต์ อิตาลี และซิชิลี  ศึกษาปรัชญาของพิธากอรัสที่อิตาลี ท่องต่างแดนถึง ๑๐ ปี   กลับเอเธนส์  ตั้งสำนักศึกษาแก่เยาวชนกรีก ชื่ออะคาเดมี(Academy) เปิดสอน พ.ศ. ๑๕๖ ขณะเพลโตอายุไ ๔๐ ปี นับเป็นมหาวิทยาลัยแห่งแรกของกรีก   เขาให้ความสำคัญแก่วิทยาศาสตร์    เอกลักษณ์พิเศษอยู่ที่การศึกษา วิจัยด้วยวิธีการวิทยาศาสตร์   เพลโตคิดว่านักปกครองที่ดีต้องรู้วิทยาศาสตร์และปรัชญาการเมือง   มีสำนักอิโสเครติสที่เอเธนส์  แต่ไม่เห็นประโยชน์ของวิทยาศาสตร์ เพลโตเคยพูดหัวข้อ On the good เป็นเรื่องคณิตศาสตร์และดาราศาสตร์มีศิษย์ชื่ออริสโตเติลเข้าศึกษาที่อะคาเดมี พ.ศ. ๑๗๖

เพลโตเป็นนักปรัชญาตะวันตกคนแรกที่สอนปรัชญาอย่างมีระบบ พลาโตกล่าวว่าความรู้ระดับผัสสะหรือสัญชานไม่ใช่ความรู้เป็นเพียงทัศนะ   แต่ละคนให้ความรู้ไม่ตรงกันและสัญชานไม่ช่วยให้คนเราพบความจริงแท้  ความรู้แท้จริงได้จากเหตุผล  ความรู้หมายถึงการค้นพบมโนคติ(Idea) โสเครติสกล่าว่า ความรู้หมายถึงการค้นพบมโนภาพ(Concept)   พลาโตกล่าวว่า คนค้นพบมโนคติโดยการคิดแบบวิภาษวิธี  จิตมีวิธีทำวิภาษวิธี  ที่อธิบายด้วยเส้นแบ่ง

อภิปรัชญาของเพลโตเป็นเรื่องเกี่ยวกับทฤษฏีแห่งมโนคติ และจักรวาลวิทยา  ทฤษฎีแห่งมโนคติหรือแบบของเพลโตนับเป็นการค้นพบปรัชญาที่สำคัญของเพลโต ทฤษฎีเสนอแก่นแท้หรือสาระของสรรพสิ่งต่างจากปฐมภูมิธาตุของปรัชญากรีกสมัยนั้น

  อริสโตเติล ( Aristotle ) 

เป็นศิษย์ของพลาโต เป็นปราชญ์คนสุดท้ายของปรัชญากรีกสมัยรุ่งเรือง   หลังจากอริสโตเติลสิ้นชีวิต

ปรัชญาตะวันตกต้องรอถึง ๒๐๐๐ ปี จึงจะมีปราชญ์ที่ยิ่งใหญ่ทัดเทียมกับอริสโตเติล

อริสโตเติลเกิดพ.ศ. ๑๕๙ ที่เมืองสตาริกา  บิดาเป็นแพทย์หลวง เมื่ออายุได้ ๑๗ ปีได้ไปศึกษาในสำนักอะคาดามีของพลาโตนานถึง ๒๐ ปี

อริสโตเติลตั้งสำนักของตนเองชื่อ ไลซิอัม(Lyceum) คล้ายของพลาโต  ได้รับการยกย่องว่าเป็นบิดาของตรรกศาสตร์ และสัตววิทยา   ปราชญ์ยุคหลังแบ่งงานนิพนธ์ ของอริสโตเติลเป็น ๗ หมวด

๑) หมวดตรรกศาสตร์เป็นเครื่องมือแสวงหาความรู้

๒) หมวดวิทยาศาสตร์ธรรมชาติเช่นฟิสิกส์ ดาราศาสตร์ ประวัติศาสตร์ สัตว์ ว่าด้วยกำเนิดสัตว์

๓) หมวดจิตวิทยา มีหนังสือว่าด้วยวิญญาณ  ว่าด้วยความฝัน

๔) หมวดอภิปรัชญา มี ๑๔ เล่ม

๕) หมวดจริยศาสตร์ มีราว ๓ เล่ม

๖) หมวดรัฐศาสตร์

       ฮิปโปกราเตส

 (Hippocrates; ประมาณ พ.ศ. 83-166)  ได้ชื่อว่าเป็น “บิดาแห่งการแพทย์ตะวันตก” และต้นตอของ “คำสัตย์สาบานฮิปพอคราทีส (Hippocrates oath) ในจรรยาบรรณแพทย์ เกิดที่เกาะโคส ประเทศกรีซ

ฮิปโปกราเตสได้รับการยกย่องเป็นอย่างสูงในวงการแพทย์รุ่นโบราณ ว่าเป็นผู้รวบรวมเรื่องราวเกี่ยวกับวิชาการแพทย์ไว้มากกว่า 70 ชิ้นงาน โดยเฉพาะเรื่อง “ฮิปโปกราเตสคอร์ปัส” (Hippogrates corpus)แต่ในภายหลังก็เป็นที่ทราบกันว่าใน 70 เรื่องนี้มีไม่กี่ชิ้นที่เขียนโดยฮิปพอคราทีสเอง แต่เชื่อว่าชิ้นงานทั้งหลายดังกล่าวเกิดจากการสะสมตำราและเอกสารในห้องสมุดของโรงเรียนแพทย์แห่งหนึ่งในสมัยนั้นซึ่งได้มาจากหลายแหล่ง เขียนโดยหลายคนที่มีความเห็นต่างๆ กัน แต่นำมารวมผิดๆ ถูกๆ ภายใต้ชื่อฮิปโปกราเตส

ฮิปโปกราเตส ได้ทำคุณประโยชน์ทางการแพทย์ไว้อย่างใหญ่หลวงโดยการรักษาคนไข้อย่างมีแบบแผน ผิดกับแพทย์ทั่วไปในสมัยนั้นที่ตั้งตนเป็นผู้มีคาถาอาคมเป็นผู้วิเศษที่เชื่อว่าการเจ็บป่วยเป็นการถูกลงโทษโดยพระเจ้าต้องรักษาด้วยพิธีกรรม แต่ฮิปโปกราเตสทีสกลับเห็นว่าเกิดจากสาเหตุทางธรรมชาติ ฮิปโปกราเตสทีสเป็นคนแรกที่ทำระเบียนบันทึกอาการและประวัติของคนไข้ วางกฎเกณฑ์วิธีการปฏิบัติตนของแพทย์กับคนไข้ ซึ่งยังคงถือปฏิบัติกันอยู่ถึงปัจจุบัน

อย่างไรก็ดีความสำเร็จของผู้เขียนรวมนิพนธ์ฮิปโปคราเตส ผู้ปฏิบัติวิชาแพทย์แบบฮิปโปกราเตส และผลงานของฮิปโปกราเตสเองถูกหลอมรวมกันไปอย่างแยกไม่ออก ทำให้มีข้อมูลตกทอดมาถึงปัจจุบันน้อยมากว่าสิ่งใดกันแน่ที่ฮิปโปกราเตสเป็นผู้คิด เขียน และทำจริงๆ แม้กระนั้นฮิปโปกราเตสก็ได้รับการยกย่องเป็นแบบอย่างของการแพทย์ในยุคโบราณ โดยเฉพาะการเป็นผู้ทำให้เกิดความก้าวหน้าอย่างมากในการศึกษาวิชาแพทย์ทางคลินิกอย่างเป็นระบบ รวบรวมวิชาแพทย์ของคำสอนการแพทย์ในอดีตเอาไว้ และสั่งสอนเวชปฏิบัติแก่แพทย์ผ่านคำปฏิญาณฮิปโปคราเตส รวมนิพนธ์ และงานชิ้นอื่นๆ

เฮโรโดตัส

( Herodotus, 480 – 430 B.C)

เฮโรโดตัสผู้ซึ่ง ซิเซโร (Cicero) รัฐบุรุษชาวโรมันได้ยกย่องว่าเป็น “บิดาแห่งประวัติศาสตร์” (The father of history) เป็นชาวเมือฮาลิคาเนซุส ริมฝั่งทะเลเอเชียไมเนอร์ เกิดในตระกูลผู้ดี เป็นผู้ได้รับการฝึกอบรมทางสติปัญญาดีและมีความรู้ความสามารถ ทั้งวัฒนธรรม วรรณคดี การเมือง เขาได้ส่งเสริการเขียนประวัติศาสตร์และมานุษยวิทยาเป็นอย่างมาก จึงได้รับการยกย่องว่าเป็นบิดาแห่งประวัติศาสตร์อย่างที่ซิเซโรยกย่อง

จากการเข้าไปมีส่วนร่วมในการต่อต้านการปกครองรัฐบาลที่กดขี่ข่มเหงประชาชน เขาจึงถูกเนรเทศออกนอกประเทศ จากจุดนั้นเองเขาจึงได้เดินทางไปยังที่ต่าง ๆ มากมาย เช่น ฟินิเชีย อียิปต์ เกาะซิซิลี อิตาลี กรีก ฯลฯ เขาได้รับความเชื่อ คติชน ต่าง ๆ จากสถานที่ที่เข้าไปสัมผัสด้วยตนเอง และได้รวมรวมเป็นหนังสือชื่อ Historia แปลว่าการค้นคว้าวิจัย การสืบถามหาข้อมูลที่เป็นจริง หนังสือเล่มนี้แบ่งออกเป็น 9 เล่ม แบ่งเนื้อหาสาระดังนี้คือ 6 เล่มแรก กล่าวถึงเรื่องราวของเปอร์เซีย ประวัติศาสตร์อียิปต์ และการปกครองของอาณาจักรไปโอเนียน อีก 3 เล่ม กล่าวถึงสงครามระหว่างชาวกรีกกับชาวเปอร์เซีย

ทูซีดีดิส

(Thucydides, 456 – 396 B.C.)

ทูซีดีดิสเป็นชาวเอเธนส์ ในตระกูลสูงและมีฐานะมั้นคง มีหน้าที่เป็นผู้บังคับบัญชากองทหารเรือช่วงที่เกิดสงครามเพโลโพนีเซียน (431 – 404 B.C.) ให้นำกองทัพเรือไปยังดินแดนแทรซ แต่เขาได้นำกองทัพเรือไปไม่ทันการณ์จึงถูกลงโทษ โดยการเนรเทศออกนอกรัฐเอเธนส์เป็นเลา 20 ปี

ทูซีดีดิสเดินทางท่องเที่ยวไปในที่ต่าง ๆ เพื่อศึกษาความรู้ละนำข้อมูลต่างๆ มาเขียนประวัติศาสตร์สงครามระหว่างเอเธนส์กับสปาร์ตา เขาสนใจอย่างมากที่จะหาข้อมูลเกี่ยวกับดินแดนของสตรูคือสปาร์ต้าให้มากที่สุด งานเขียนชิ้นสำคัญคือ The history of The Peloponnesian War. ในปีที่ 431 ก่อนคริสตกาล เขาได้รับอิทธิพลทางความคิดจากนักปรัชญากลุ่มโซฟิสต์ คือ โพรตากอรัส และ กอร์เจียส